نقش حمایت دولتی از شرکت‌ها در ارزش آفرینی (ارزیابی کارکرد خصوصی‌سازی)

از جمله موضوعات مهمی که در طی چند سال گذشته بسیار مورد توجه محافل اقتصادی کشور ما بوده، بحث خصوصی سازی و اجرای اصل 44 قانون اساسی است. حال سؤالی که مطرح است این است که تغییر نوع مالکیت شرکت‌ها با توجه به معیارهای نوین ارزیابی واحدهای تجاری، تا چه حد توجیه منطقی دارد؟ به عبارت دیگر، آیا واحدهای تجاری با مالکیت خصوصی در محیط اقتصادی کشور ما توانسته‌اند ارزش آفرینی بیشتری از سایر شرکت‌های دولتی داشته باشند؟ این مقاله‌ به بررسی ارتباط میان نوع مالکیت شرکت‌ها (میزان حمایت دولت از آن‌ها) و معیارهای مالی نوین سنجش عملکرد و همچنین معیارهای سنجش ارزش آفرینی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌پردازد. در این تحقیق که برای یک دوره‌ی نه ساله اجرا شده، ارتباط میان نوع مالکیت شرکت‌های مورد مطالعه فعال در بورس تهران که دارای ویژگی‌های تعریف شده در پژوهش به عنوان جامعه آماری و نمونه آماری بودند، با معیارهای نوین سنجش عملکرد و ارزش آفرینی مورد آزمون قرار گرفته است. فرضیههای تحقیق از طریق همبستگی، رگرسیون غیرخطی ساده و آزمون مقایسه میانگین دو جامعه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین درصد تملک دولت از سهام شرکت‌ها و ارزش آفرینی ارتباط معنی داری وجود دارد. بدین ترتیب که شرکت‌های خصوصی که درصد تملک دولت از سهامشان کمتر از 50 درصد است، ارزش آفرینی بیشتری دارند. همچنین، طبق یافته های به دست آمده، بین معیارهای نوین سنجش عملکرد مبتنی بر ارزش آفرینی (یعنی EVA و CVA) و معیارهای سنتی (یعنی ROA و ROE) رابطه وجود دارد. در نهایت اینکه شرکت‌های دارای مالکیت خصوصی نسبت به شرکت‌های دولتی دارای ارزش آفرینی  می‌باشند.